Het leeft!
Lieve Bodhisattva’s,
Op zaterdag 23 en zondag 24 maart is het weer zo ver: het zenweekend. Zaterdag van 15 tot 21 uur en zondag van 10 tot 17 uur. Je mag ook één dag meedoen. Samen zazen, soetra zingen, werken, eten en buigen, de dharma en de vogeltjes in de tuin beluisteren.
“Zazen is in wezen een nutteloze en doelloze activiteit. Iemand is toegewijd aan zazen, niet omdat het je ergens mee helpt, of dat het rustgevend of interessant is, of omdat Boeddha zegt dat je het moet doen, maar simpelweg omdat je er toegewijd aan bent. Je kunt dit niet beargumenteren, verdedigen of rechtvaardigen of er iets ‘goeds’ van maken. Je doet het gewoon omdat je het doet. Het is niet eens een kwestie van dat je ’t wil of niet wil. Zazen omwille van zazen. Vogels zingen, vissen zwemmen en mensen die toegewijd zijn aan zazen doen regelmatig zazen, hoewel dit niet hoeft.”
Aldus Norman Fisher in zijn dharmales over de Fukanzazengi in het boek The Art of Just Sitting. Even verderop lees ik de volgende dialoog tussen meester Chao Jo en een van zijn leerlingen:
De leerling vroeg: “Wat is zazen?”
De meester zei: “Het is niet-zazen.”
Dan vraagt de leerling: “Hoe kan zazen niet-zazen zijn?”
Chao Jo antwoordde: “Het leeft!”
Heel veel jaren geleden woonde en werkte ik in Rajneeshpuram, de stad die wij Osho-sannyassins bouwden in de uitgestrekte wildernis van Oregon. Als je dat enorme gebied binnen kwam rijden vanuit de heuvels en even stilhield en neerkeek op de vallei met de bedrijvigheid van onze stad in aanbouw, dan stond daar een soort grenspaal. Een marmeren zuil met daarin gegraveerd het volgende gedicht van Walt Whitman:
“I dream’d in a dream, I saw a city invincible to the
attacks of the whole of the rest of the earth;
I dream’d that was the new City of Friends;
Nothing was greater there than the quality of robust love – it led the rest;
It was seen every hour in the actions of the men of that city,
And in all their looks and words.”
Deze stad hebben we achter ons moeten laten en voor velen misschien ook deze droom. Ik maak inmiddels al sinds jaar en dag deel uit van ‘de hele rest van de wereld’ waar mijn hart ieder uur breekt wanneer ik het nieuws beluister en de kranten lees. Toch is dit gedicht altijd bij me gebleven:
“Niets was groter dan de kwaliteit van robuuste liefde – het droeg de rest. Het was elk uur te zien in de activiteiten van de mensen en in hun blikken en woorden.”
Het klinkt als een onmogelijkheid, een naïeve wens, een illusie. Maar te midden van die onmogelijkheid leeft en beoefent de Bodhissatva en verschijnt op de markt met zijn zak vol kadootjes. Soms struikelend, maar toch.
En omwille van die illusie zijn we toegewijd aan zazen, iedere keer weer. Omdat het leeft!
Ik sluit af met een hele diepe buiging voor de ochtend- en vrijdagavond jikido’s, de Bodhisattva’s die elke dag van het jaar om 8 uur ’s ochtends en iedere vrijdag van het jaar om 8 uur ’s avonds de zendo openen en zazen mogelijk maken voor wie er maar komt, ook als er niemand komt, omwille van zazen.
Met grote dank,
Lolit Abhaya
Februari 2024